Saç Dökülmesi Çeşitleri, Saç Dökülmesi Tipleri


Erkek Tipi Saç Dökülmesi

Genetik zeminde androjenlerin etkisiyle ortaya çıkan saç dökülmesine “Androgenetik saç dökülmesi” denir. Erkeklerin yaklaşık yarısında, kadınların ise %20-25’inde görülür. Hastalar zaman zaman saç dökülmesinin şiddetlendiğini söylese de genellikle telojen saç dökülmelerinin tersine sinsi bir dökülmedir ve yıllar içinde tablo oturur. Bazen hastalar saç dökülmesinden ziyade saçının inceldiğini daha çok fark eder. Temel olarak saçın tepe kısmında saçların inceldiği görülür ve saçın arka kısmına göre bir seyrelme fark edilir. Özellikle kadınlarda başlangıç dönemlerinde tanı koymak zordur ve başka saç dökülmesi ile giden tablolarla kolayca karışabilir. Tedavinin yıllar süreceği bilinmelidir.

Saç Kıran Tipi Saç Dökülmesi

Alopesi areata; aniden ortaya çıkan, değişik çaplarda, bir ya da birkaç tane yuvarlak, tamamen saçsız alanlarla karakterize, sık gözlenen bir hastalıktır. Halk arasında “saçkıran” adı ile bilinir; ancak adının çağrıştırdığının aksine mantar hastalığı değildir ve bulaşıcı özelliği yoktur. Sadece saçta değil, sakal bölgesinde de görülebilir. Genellikle birkaç ay ya da yıl içinde tedavi ile geriler. Eğer saç dökülmesiniz devam ediyorsa bunu hafife almayın. Süreklilik gösteren dökülmelerde bir dermatoloji uzmanına başvurup muayene olmak ve gerekli testleri yaptırıp tedavi yoluna gitmek çok önemlidir.

Tirot Hormonlarına Bağlı Saç Dökülmesi

Tiroitbezinin az çalışması yani hipotiroidi durumunda yaygın saç kaybı ya da vücut kıllarında kayıp görülebilmektedir. Tiroit hormonu tedavisi sonrası ortalama 8 haftada saçlar normal haline dönmeye başlamaktadır. Uzun süreli hipotiroidide kalıcı kök kaybı gelişmekte olup tiroit bezinin çok çalışması yani hipertiroidizm ise saç dökülmesi sebebi olabilmektedir.

Vitamin Eksikliğine Bağlı Saç Dökülmesi

Doğum sonrası özellikle 1-4’üncü aydan itibaren hormonal değişimlere bağlı olarak saç dökülmesi başlayabilir ve genellikle 6 aydan kısa sürer. Kadın hastalarda özellikle saçların ön bölgelerinde seyrelme, akne, adet düzensizliği, tüylenmede artış gibi problemler olduğunda cinsiyet hormonlarının düzeyini kontrol etmek gerekmektedir. Diffüz yani tüm saçlı deriyi kapsayan saç kaybından yakınan kadınların %70’inde demir eksikliği saptanmaktadır. Kansızlık olmadan sadece demir depolarının azalması bile saç dökülmesine yol açabilmektedir.

Çinko, biotin, B12 vitamini, folik asit eksikliği ve D vitamini eksikliği de saç dökülmesine neden olmaktadır. Sıkı diyetlere başladıktan yaklaşık 1-6 ay sonrasında saç dökülmesi oluşabilmektedir. Vücuttaki protein depolarının azalması, kıl hücrelerinde yetersiz protein üretimine ve kıl kaybına yol açmaktadır. Yüksek ateşli hastalıklar veya geçirilen cerrahi müdahalelerden 2-5 ay sonra saç dökülmesi görülebilmektedir.

Strese Bağlı Saç Dökülmesi

Bazı tansiyon ilaçları, kolesterol düşürücü ilaçlar, tiroit hormonunu düşürücü ilaçlar, doğum kontrol hapları, psikiyatride kullanılan bazı ilaçlar, A vitamini ve türevi bazı ilaçlar saç dökülmesine neden olabilmektedir. Saç kaybının kendisi de stres düzeyini artırabilmekte ve bir kısır döngüye neden olabilmektedir. Özellikle 2 aydan uzun süren saç dökülmesi önemsenmelidir ve altta yatan farklı hastalıkların olabileceği göz önünde bulundurularak bir uzmana başvurulmalıdır.

Diş Çürüklerine Bağlı Saç Dökülmesi

Birden ortaya çıkan saçkıran ve saç dökülmelerinin sebebi dişlerdeki çürüğün, dolayısıyla enfeksiyonların saçlar üzerindeki bir etkisi olabilir. Diş rahatsızlıklarıyla vücuda giren bakterilere karşı mücadele eden bağışıklık mekanizmasının kendi sağlıklı vücut hücrelerine de zarar verebilmektedir. Bu durumda da bağışıklık sistemi saç köklerine etki etmekte ve saç dökülmesine sebep olmaktadır. Bu sebeple diş çürüklerinin tedavisi ve dolayısıyla saç dökülmelerini önlemek için diş hekimine muayene olmak şarttır.

Erkeklerde Saç Dökülmesi

Saç dökülmesi erkeklerde kadınlara oranla daha fazla görülür. Saç dökülmesinin erkeklerde, kadınlara oranla yüksek olması, dökülmeye yol açan 5 alfa redüktaz adlı enzimin kadınların vücut yapısında daha az olmasından kaynaklanmaktadır. Kadınlarda bu enzimin yerine aromataz enzimi fazladır. Saç dökülmesi sorunundan daha çok erkekler etkilendiğinden, piyasada satılan ürünlerin erkeklere yönelik olmasından ötürü, kadınlar bu konuda şanssız sayılabilmektedir. Çünkü aromataz enzimi yüzünden, bu ürünler kadınlarda etkili olamaz. Ancak saç ekimi yöntemleri oldukça ilerlediği için kadın ve erkek, bu sorunu yaşayan herkese çözüm olacaktır.

Kadınlarda Saç Dökülmesi

Kadınlarda saç dökülmesinin en büyün nedeni genetik faktörlerdir.  Bu etkenler yüzünden saçlar incelir ve dökülme eğilimi göstermektedir. Bu durum ilerleyen aşamalarda kelliğe kadar gidebilecek sorunların yaşanmasını sağlayabilmektedir.

Demir eksikliğine bağlı kansızlık çekilmesi, hormonal dengesizlikler, stresli bir yaşam, tiroit hormonu sorunları, doğum sonrasında yaşananlar, hamilelik, emzirme dönemi, menopoz süreci, doğum kontrol hapı kullanımı kadınlarda saç dökülmesinin arttığı dönemler olarak görülmektedir. Saçlara sık uygulanan boya işlemlerinde perma, röfle ve fön gibi etkenler kadınlarda saç dökülmesine neden olmaktadır.

Saç Dökülmesi Nasıl Önlenir?

Saç dökülmesi tedavisinde öncelikle tanı doğru yapılmalıdır. Öncelikle saç dökülmesinin nedenlerini ve dökülme tipini öğrenmek gerekir. Dermatoloji uzmanı muayenesi ile dökülmeye yol açan faktörler belirlenerek uygun tedavi planlanır. Saç dökülmesi yaşayan kişilerin saça ve saç derisine zarar verebilecek saç bakım ürünlerinden kaçınmaları gerekir. Özellikle proteinden zengin bir beslenme düzenine geçilmeleri çok önemlidir. Dökülme, vitamin eksiklikleri nedeniyle oluştuysa mutlaka eksik vitamin yerine konulmalıdır. Tiroit ya da farklı bir hastalığa bağlı oluşan saç dökülmelerinde ise öncelikle hastalığın tedavisine yönelik bir yol izlenmelidir.

Saç dökülmesini önlemek için pek çok farklı tedavi yöntemi bulunmaktadır. Bunlar;

İlaç Tedavisi

Saç dökülmesini önlemek ve var olan saçların kalınlaşmasını sağlayan FDA onaylı ilaçlar hekim kontrolünde kullanılabilir. İlaç tedavisi saçların inceldiği ve zayıfladığı bölgelerde, yeni başlamış hafif-orta derecede saç dökülmesini önlemek için yararlı olabilir. İlaçların etkisi; saç sayısını arttırma, incelmiş saçları kalınlaştırma ve saçların daha fazla dökülmesini engelleme şeklinde olmaktadır.

İlaç tedavisinin başın ön ve üst bölgelerindeki tam saç kayıplarında etkisi yok veya çok azdır. Tam saç kayıplarında saç kökü hücreleri ölür ve yeni bir saç üretemez. Bu evrede yeni saç çıkarma konusunda hiçbir ilaç faydalı olmaz.

Saç Mezoterapisi

Saç mezoterapisi saç dökülmesinde oldukça sık kullanılan etkili bir tedavi yöntemidir.  Saç mezoterapisi saçın sağlıklı büyüyüp gelişebilmesi için gerekli olan vitamin, antioksidan, mineral ve dolaşım düzenleyici maddelerin bir mikro iğneler ile saçlı deriye doğrudan enjekte edilmesi sürecini içerir. Yaklaşık olarak 1 cm aralıklarla enjekte işlemi sağlanmaktadır. Daha sonra saç derisine masaj uygulanmaktadır.

Hem erkeklere hem de kadınlara rahatlıkla uygulanabilen saç mezoterapisi 5 gün ara ile ortama 5-10 seans olarak yapılmalıdır. Uygulama sırasında herhangi bir acı, ağrı hissedilmemektedir. Saç mezoterapisi her yıl bir kür şeklinde uygulanabilir. Bazen aylık destek takviye şeklinde de devam edilebilir. Bu sayede saç dökülmeleri durdurulmakta ve yeni daha güçlü saçların çıkması sağlanmaktadır. Saç mezoterapisinin ilk seansından itibaren farklılık hissedilebilmekte, saçlar eski canlı ve parlak görünümüne kavuşabilmektedir.

PRP Saç Tedavisi

Saç dökülmesi sorunu yaşayan kişilerin en etkin sonuçlar aldığı yöntem olan PRP işlemi de hastanın kendi kanının alınıp belirli işlemlerden geçirilmesi ile yapılmaktadır. Burada fibroblast denilen ve kökleri besleyecek, gelişimini sağlayacak olan kısım ayrılır ve dökülen bölgeye enjekte edilir. Bu yöntem özellikle genetik dökülmelerde çok etkilidir. Saç mezoterapisi de yine genetik dökülmesi olanlara PRP ile kombine uygulanabilir.

Saç Ekimi

Saç ekimi özellikle erkek tipi saç dökülmesi olan kişilere uygulanabilir. Erkek tipi saç dökülmesi genetik olarak buna yatkın bireylerde erkeklik hormonunun etkisi ile gelişir. Saç folikülü etrafında saçı üreten hücreler, zaman içinde bu hormonun etkisiyle ölür. Böylece saç, önce incelir, ardından uzamamaya başlar ve en sonunda tamamen dökülür. Bu durumdaki hastalarda saç ekimi en kesin ve kalıcı tedavi şeklidir.

Çocuklarda Saç Dökülmesi Neden Olur?

Saç dökülmesi her ne kadar ileri yaşlarda görülse de, stres ve bazı hastalıklar nedeniyle çocuklarda da görülebilir.

Çocuklarda saç dökülmesi genellikle halk arasında ‘’saç kıran’’ ismiyle bilinen  ‘Alopesi Areata’ nedeniyle oluşur. Hem kız hem de erkek çocuklarda görülebilen bu rahatsızlık, ergenlik boyunca da devam edebilir. Bu tip dökülmeler 1-2 santim çapında dairesel dökülmeler olarak kendini gösterir. Tedavide geç kalınırsa çocuğun başındaki tüm saçlar hatta kaç ve kirpikler bile dökülebilir.  Ailesinde saç dökülmesi görülen çocuklarda kalıtsal saç dökülmesi de görülebilir. Kız çocuklarında sıklıkla görülen; saçları sıkıca toplama, sıkıca örgü yapmak, sertçe taramak da saçların zayıflamasına ve dökülmesine neden olabilir.

Bunların yanı sıra “saç koparma” hastalığı olarak bilinen ‘trikotilomani’ de çocuklarda saç dökülmesine neden olabilir. Saç koparma hastalığı olan çocuk, saç ve kaşlarını çekiştirerek koparabilir. Psikolojik bir rahatsızlık olan saç koparma, uzman yardımlarıyla giderilebilmektedir.

Yetişkinlerde olduğu gibi çeşitli vitamin eksiklikleri, hormonal düzensizliklerle birlikte bazı hastalıklar da çocuklarda saç dökülmesine neden olabilir. Bu nedenle düzenli kontroller yaptırılmalı ve saç dökülmesine neden olan eksiklikler giderilip, hastalıklar tedavi ettirilmeli.

Sağlıklı Saçlar İçin Bunlara Özen Gösterin

Saç dökülmelerini önlemek, saçların sağlıklı uzaması ve canlı görünmesini sağlamak için rutin alışkanlıklarda bazı düzenlemeler yapmak gerekir. Bunlar şöyle sıralanabilir:

  • Bilinçsizce yapılan diyetlerden uzak durmalısınız.
  • Eğer diyet yapmak istiyorsanız bunu doktor kontrolünde yapmalısınız. Karbonhidrat ağırlıklı beslenmeden kaçınmalısınız. Protein ağırlıklı beslenmeye özen göstermelisiniz. Düzenli beslenme alışkanlığını yaşam tarzınız haline getirmelisiniz.
  • Uyku saatlerinize dikkat etmelisiniz.
  • Saç dökülmesini önlemek için düzenli uyku çok önemlidir.
  • Stresten uzak durmalısınız.
  • Vitamin eksikliğini yerine koymalısınız.
  • Çinko, B12, bakır, folik asit içeren besinleri tüketmelisiniz.
  • Sigara ve alkol kullanımını alışkanlık haline getirmemelisiniz.
  • Mümkünse ikisinden de uzak durmalısınız.
  • Antioksidan yiyeceklere (sebze meyve gibi) sofranızda yer vermelisiniz.
  • Fast food tarzı beslenme alışkanlıklarından uzak durmalısınız.
  • Uzman kontrolü dışında saç sağlığınız için önerilen ilaçları kullanmamalısınız.

Günde 50-100 adet saç telinin dökülmesi normal sınırlar içerisinde kabul edilmektedir. Eğer aşırı miktarda saç kaybı, saçlarda gözle görülen incelme oluşursa en kısa zamanda uzman bir dermatoloğa başvurmalısınız.

Kaynak: