"Kolon Kanserinden Korunmak İçin Bilmeniz Gerekenler"

Tüm dünyada kanserlere baÄŸlı ölümler arasında 2. sırada bulunan kolon kanseri, kalın bağırsağın iç yüzeyini saran mukozalardaki hücrelerin kontrolsüz çoÄŸalmasıyla oluÅŸuyor. Bu nedenle kalın bağırsakta polip varlığının erken dönemde tespit edilmesi tedavide baÅŸarı ÅŸansını artırabiliyor. Memorial ÅžiÅŸli Hastanesi Genel Cerrahi Bölümü’nden Prof. Dr. Ä°lknur Erenler Bayraktar, 1-31 Mart Kolon Kanseri Farkındalık Ayında kolon kanserinin nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemleriyle ilgili bilinmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.  

Fazla miktarda tüketilen kırmızı et kolon kanseri riskini artırabilir

Kalın bağırsağın iç yüzeyinde bulunan mukozalardaki hücrelerin kontrolsüz çoÄŸalmasıyla oluÅŸan kanser tümörleri çoÄŸunlukla hiçbir belirti vermeden ilerlemektedir. Sinsice ilerleyen kolon kanseri risk faktörleri, bir kiÅŸide kanser geliÅŸtirme riskini arttırmaktadır. Ä°leri yaÅŸlarda, erkeklerde, aile hikayesi olanlarda, adenomatöz polipleri olanlarda, 2. baÅŸka bir kanseri olanlarda, ailesel bazı hastalık sendromu olanlarda, iltihabi bağırsak hastalıkları olanlarda, hareketsiz olanlarda, aşırı kilolu olanlarda, sigara içenlerde, çok miktarda kırmızı et ve iÅŸlenmiÅŸ gıda tüketenlerde kolon kanseri riski artmaktadır. 

Kilo kaybı ve geçmeyen yorgunluğu hafife almayın

Kolon kanseri belirtileri birçok farklı kanser olmayan hastalıkta da görülebilir. Kolon kanserinin belirtileri kanserin bağırsaktaki yerleÅŸim yerine göre de deÄŸiÅŸiklik gösterebilir. Bu nedenle aÅŸağıda belirtilerin görülmesi durumunda hastanın mutlaka bir hekime baÅŸvurması gerekir; 

•Bağırsak alışkanlıklarının değişmesi

•İshal

•Kabızlık

•Ağrılı defekasyon yani dışkılama

•Dışkıda görülen kan

•Açıklanamayan kilo kaybı

•Demir eksikliği anemisi

•Kronik yorgunluk 

45 yaşından sonra kolonoskopi yaptırmayı ihmal etmeyin

SaÄŸlıklı kiÅŸilerin 40 yaşından sonra mutlaka tarama yaptırması gerekir. Ancak ailesinde ya da kendisinde kanser öyküsü olanlar, polip, ailede genetik geçiÅŸli sendromları olanlar, inflamatuvar bağırsak hastalığı öyküsü olan bireylerin taramaya daha erken baÅŸlaması önerilir. Tarama için rektal muayene, Gaitada gizli kan (GGK) analizi, kolonoskopi, sigmoidoskopi, fekal DNA testi, BT kolonoskopi yapılır. 40'lı yaÅŸlarda yıllık rektal muayene ve GGK testi ile baÅŸlar. 50 yaşından sonra 5 yılda bir sigmoidoskopi veya 10 yılda bir kolonoskopi yapılması gerekir. Ayrıca bazı kan tahlilleri ve tümör belirteçleri denilen biyokimyasal belirteçlere de bakılır. Hastalara göre istenen tetkikler deÄŸiÅŸebilir. Bazen birkaç yöntem aynı anda kullanılabilmektedir. 

Hastaya özel tedavi ve bütüncül yaklaşım baÅŸarı oranını artırıyor 

Kanser tanısının erken dönemde konulması tedavinin planlaması ve baÅŸarısı açısından çok önemlidir. Kanser tanısı konulduktan sonra hayatta kalma oranlarını verir. Bu oranlar hastalığın evresine göre deÄŸiÅŸir. Erken evre, lokalize hastalıkta bu oran % 90’nın üzerindedir. Bu nedenle kolorektal kanser taraması çok önemlidir. Hastalığa erken tanı konulup, tedavi edilmesine olanak saÄŸlar. Kolorektal kanser tedavisi; genel cerrahi, medikal onkoloji, radyasyon onkolojisi, patoloji, radyoloji ve gastroenteroloji uzmanlarından oluÅŸan multidisipliner bir ekip tarafından belirlenir. Tedavi seçenekleri hastalığın evresi ve hastanın genel saÄŸlık durumuna göre deÄŸiÅŸiklik gösterebilir Bu tedavi seçenekleri; cerrahi, kemoterapi, radyoterapi, immunoterapi uygulamaları olabilmektedir. Kanserin evresi, vücuda yayılımı, hastanın yaşı ve baÅŸka saÄŸlık sorunlarına göre bu tedavi yöntemleri tek tek veya kombine edilerek uygulanabilmektedir. 

Yaşam tarzınızı da sağlıklı hale getirin

Kolon kanseri ile mücadelede tarama programlarının dışında bazı önlemlerin alınması da faydalı olacaktır. SaÄŸlıklı beslenme ve düzenli fiziksel aktiviteye önem verilmelidir. Kolon kanseri riskini en aza indirmek için doymuÅŸ yaÄŸ oranının azaltıldığı bitkisel lif oranı yüksek yiyeceklerin tercih edilmesi, günde en az yarım saat egzersiz yapılarak sigara ve alkolden uzak durulması gerekir. 

Giriş: 14 Mart 2023 | Güncelleme: 14 Mart 2023 | Okunma: 154

Kaynak: Memorial Ä°letiÅŸim