"Kanser Riskini Düşüren 12 Önemli Kural"

Görülme yaygınlığı olarak 2.  sırada yer alırken, ölüm nedenleri arasında birinci sıraya yükseliyor. Yine dünya genelinde her yıl yaklaşık 18 milyon yeni kanser vakası tespit ediliyor ve her yıl yaklaşık 9,6 milyon kiÅŸi kanser nedeniyle hayatını kaybediyor.  Dünya SaÄŸlık Örgütü (DSÖ), 2030 yılında dünyada 27 milyon yeni kanser vakası ve 17 milyon kansere baÄŸlı ölüm gerçekleÅŸeceÄŸini öngörüyor. Ayrıca 2030 yılında kanserle yaÅŸayan hasta sayısının da 75 milyona çıkması bekleniyor. Ãœstelik, 60 yaÅŸ ve üzerinde görülen kanserin, özellikle geliÅŸmiÅŸ ülkelerde, son yıllarda 40'lı yaÅŸlardan itibaren daha yaygın görülmeye baÅŸlandığına dikkat çekiliyor. Genç yetiÅŸkinlerde görülen bu artışta genetik faktörlerin yanı sıra özellikle fast food tüketimi gibi saÄŸlıksız beslenme, hareketsiz yaÅŸam tarzı, alkol ve sigara kullanımı gibi hatalı beslenme ile yaÅŸam tarzı, obezite, hava kirliliÄŸi, kimyasal maddelere maruziyet ile zararlı ultraviyole ışınları gibi etkenlerin rol oynadığı belirtiliyor.  Acıbadem Ãœniversitesi Atakent Hastanesi Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Ali Arıcan, ölüm nedenleri arasında ilk sırada olsa da aslında saÄŸlıklı yaÅŸam tarzı alışkanlıkları oluÅŸturmanın ve düzenli saÄŸlık kontrolleri yaptırmanın kanser riskini tamamen ortadan kaldırmasa da önemli ölçüde azaltabileceÄŸine  iÅŸaret ederek, Kanserden korunmada sigara içmemek ve alkol tüketimini sınırlandırmak, düzenli egzersize önem vermek, saÄŸlıklı beslenmek ve tarama testlerini yaptırmak almamız gereken en önemli önlemlerdir diyor. Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Ali Arıcan, kanserden korunmak için dikkat etmemiz gereken 12 kuralı anlattı, önemli öneriler ve uyarılarda bulundu

Sigarayı hemen bırakın 

Sigara, akciğer kanseri başta olmak üzere, en az 16 farklı kanserin gelişmesine neden olabilen önemli bir etken. Örneğin, yapılan bilimsel çalışmalar, akciğer kanserinin yüzde 90'ının sigara ve tütün ürünlerine bağlı olarak geliştiğini ortaya koyuyor. Son yıllarda ülkemizde sigaraya yönelik düzenlemeler sayesinde artık akciğer kanseri oranlarında bir miktar iyileşme görülse de sigara içmenin oluşturduğu zararlar hâlâ büyük bir sorun olmaya devam ediyor Bunun nedeni ise sigaradaki zararlı kimyasalların vücudun hücrelerine zarar vermeleri ve DNA'da değişikliklere yol açarak kanser gelişimine zemin hazırlamaları. Dolayısıyla tütün ürünlerinden tamamen uzak durmanız, kansere karşı alacağınız en etkili koruma yöntemini oluşturuyor.

Günde en az 5 porsiyon sebze ve meyve tüketin

Günde en az 5 porsiyon sebze ve meyvenin yanı sıra tam tahıl ve sağlıklı yağlar içeren bir diyet benimsemek kanser riskini azaltabiliyor. İşlenmiş etler ve aşırı kırmızı et tüketimini sınırlamak da önem taşıyor. Örneğin, kırmızı eti haftada en fazla 500 gram ile sınırlandırın, bunun yerine balık ve tavuk gibi beyaz etleri tercih edin. Antioksidanlar ve lif açısından zengin gıdalar da kanser riskini azaltmada yardımcı olabiliyor.

Haftada en az 150 dakika egzersiz yapın

Haftada en az 150 dakika orta ÅŸiddette egzersiz yapmak, örneÄŸin tempolu yürümek kanser riskini azaltabiliyor. Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Ali Arıcan, Egzersiz yaparken önemli olan, ritmik düzende olmasıdır, yani süreklilik arz etmesidir. Düzenli fiziksel aktivite obeziteyi engeller, hormon düzeylerini kontrol eder ve bağışıklık sistemini güçlendirir diyor. 

Ä°deal kilonuzu koruyun

Çağımızın önemli bir sorunu olan obezite; meme, kalın bağırsak ve rahim kanseri gibi bazı kanser türleri için önemli bir risk faktörünü oluşturuyor. Obezite, vücutta insülin ve östrojen gibi bazı hormonların düzeylerinin artmasına ve enflamasyona neden olarak kanser riskini artırabiliyor. Bu nedenle, sağlıklı bir kiloda kalmak kanser riskini azaltabiliyor.

Alkol tüketimini sınırlayın 

Alkol, yemek borusu ve pankreas kanseri gibi bazı kanserlerin geliÅŸme riskini  artırabilen bir faktör. Bunun nedeni ise hücrelerde genetik hasara yol açabilmesi ve vücudun bağışıklık sistemini zayıflatabilmesi. Dolayısıyla alkol tüketimini sınırlamak riskin azalmasına yardımcı olabiliyor.

Tarama testlerinizi ihmal etmeyin 

Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Ali Arıcan, kanserden korunmak için dikkat etmeniz gereken en önemli kurallardan birinin düzenli kontrol ve tarama testleri olduÄŸunu belirterek, Kanserin erken teÅŸhisi ve kanser geliÅŸimine neden olan lezyonların saptanması için düzenli saÄŸlık kontrollerini ve meme kanseri için mamografi, kolon  kanseri ile rahim aÄŸzı kanseri için taramaları yaptırmak oldukça önemlidir diye konuÅŸuyor. 

Çevresel toksinlere dikkat edin

Çevresel toksinler, kanser geliÅŸimine katkıda bulunabilen zararlı maddelerdir. Bu toksinler, hem doÄŸal kaynaklardan hem de insan yapımı ürünlerden gelebiliyor ve genellikle havada, suda, gıdalarda veya çevremizdeki çeÅŸitli yüzeylerde bulunabiliyor. Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Ali Arıcan,  çevresel toksinlere maruz kalmanın DNA hasarına ve enflamasyona yol açarak kanser riskini artırabildiÄŸi uyarısında bulunuyor ve Asbest, kurÅŸun, cıva, arsenik, pestisistler ile havada bulunan kirlilik gibi etkenler çevresel toksinlerdendir. Kanserden korunmak için, mümkünse bu toksik maddelerden kaçınmak ve çalışma koÅŸullarının iyileÅŸtirilmesi önemlidir diyor. 

Aşılarınızı mutlaka yaptırın

Bazı kanserler virüslerin neden olduÄŸu enfeksiyonlar sonucu geliÅŸiyorlar. Dolayısıyla bu tür kanserlerin önlenmesi için enfeksiyonların engellenmesi yaÅŸamsal önem taşıyor. Aşıların bu virüslerin yol açtığı enfeksiyonları önleyerek kanser riskini azaltabildiÄŸini belirten Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Ali Arıcan, ÖrneÄŸin, HPV (Human Papilloma Virüs) aşısıyla rahim aÄŸzı kanseri ile oral kanserlerden ve Hepatit B aşısıyla da karaciÄŸer kanserinden korunmak olasıdır bilgisini veriyor. 

Güneşten çıkarken korunun

Güneşin zararlı ışınlarına aşırı maruz kalmak cilt kanseri riskini artırıyor. Güneşin ultraviyole ışınları, cilt hücrelerine zarar vererek kanser gelişimine neden olabiliyor. Güneşe çıkmadan önce güneş koruyucu krem kullanmak, şapka takmak ve güneş altında fazla kalmamaya özen göstermek, cilt kanserinden korunmada büyük önem taşıyor.

İşlenmiş, tuzlu ve aşırı pişirilmiş besinler tüketmeyin

Kanserden korunmak için iÅŸlenmiÅŸ etler, tuzlu ve aşırı piÅŸirilmiÅŸ gıdalar ile sıcak içeceklerden kaçınmanız çok önemli.  Zira, iÅŸlenmiÅŸ etler nitrat ve nitritler, yüksek tuzlu gıdalar ve aşırı piÅŸirilmiÅŸ yiyecekler, özellikle de kararmış etler akrilamid ve poliaromatik hidrokarbonlar gibi kansere neden olan maddeler salgılayarak, sıcak içecekler de enflamasyona neden olarak, özellikle mide ve yemek borusu kanseri riskini artırabiliyor. 

Genetik faktörler ve aile geçmişinizi sorgulayın

Ailenizde kanser öyküsü varsa, doktorunuzdan genetik testler ve tarama testlerini hangi sıklıkta yaptırmanız gerektiÄŸi konusunda bilgi almanız önem taşıyor. 

Aşırı stresten kaçının

Tartışmalı bir konu olsa da kronik stres bağışıklık sistemini zayıflatabiliyor, sigara ve alkol kullanımı gibi yaÅŸam tarzında deÄŸiÅŸikliklere neden olabiliyor ve bunun sonucunda kanserin geliÅŸme riskini artırabiliyor. Stres yönetimi teknikleri, meditasyon ve gevÅŸeme yöntemleri kanser riskini azaltmada fayda saÄŸlayabiliyor. 

Giriş: 03 Şubat 2025 | Güncelleme: 03 Şubat 2025 | Okunma: 274

Kaynak: Acıbadem Basın Bülteni