"Eyvah Kayınvalidem Geliyor"

Kayınvalide ile bir arada olmak birçok kadın için korku verici bir durum. İstisnalar olsa da, kayınvalide ve gelinler genellikle birbirlerinden pek hoşlanmıyor. Psikolog Ebru Özer Özkul, gelin kaynana çatışmasının evlilik doyumunu olumsuz yönde etkilediğini, hatta bu sorunun bazen çiftleri boşanmaya kadar götürebildiğini söyledi. Özkul, sağlıklı iletişim kurabilmeleri için evli çiftlere ve ailelerine önerilerde bulundu.

Gelin ve kayınvalidelerin karşılıklı önyargısı çatışmaları da beraberinde getiriyor. Sadece Türk toplumunda değil tüm dünyada, gelin-kayınvalide ilişkilerinde ciddi sorunlar yaşanıyor. Bu durum evlilikleri de olumsuz yönde etkiliyor.

Psikolog Ebru Özer Özkul, evliliklerde ailelerden kaynaklı ilişki sorunlarının çok yaygın olduğunu söyledi. En çok da gelin-kayınvalide çatışmaları yaşandığını kaydeden Özkul, Gelin kayınvalide arasındaki rekabet güç çatışmasına dönüyor. Gücü kime vereceğine yönelik erkeğe baskı yapılıyor. İletişim düzeltilemez, denge kurulamazsa eşler birbirinden uzaklaşıyor. Ya evlilik boşanmaya doğru gidiyor, ya da yuva yıkılmasın, sistem devam etsin diye aynı evin içinde iki yabancı gibi evliliği sürdürüyorlar dedi.

Eski kuşaklarda gelinlerin kayınvalideleri ile ilgili yaşadıkları olumsuz deneyimlerin yeni nesilde kayınvalidelerle ilgili bir önyargı yarattığını kaydeden Ebru Özer Özkul, olumsuz iletişimde bunun da etkisi olduğunu dile getirdi.Özkul, gelinlerin ve damatların kayınvalide algısına bakıldığında, damatların genellikle kayınvalide ile ilgili bir önyargısının olmadığını ifade etti.

Ebru Özer Özkul, ailelerin mümkün olduğunca evliliklere müdahil olmaması ve içişlerine karışmaması uyarısında bulunarak, kendilerinden kaynaklı değil, başkalarının yaptıklarından kaynaklı bir çatışma olduğu için çiftlerin bu tür sorunları çözmekte zorlandıklarını ifade etti.

Psikolog Ebru Özer Özkul şunları söyledi:

1-Kayınvalide Evliliğinde Mutluysa Gelinle İletişimi Daha İyi Oluyor

EÄŸer kayınvalide kendi evliliÄŸinde mutluysa, kendi eÅŸi annesi ve kayınvalidesi ile bir güven iliÅŸkisi kurabilmiÅŸse çocukla çok uÄŸraÅŸmıyor. Kendi hayatında, kendi evliliÄŸinde, kendi iÅŸinde, kendi özelinde, kendi iÅŸ dünyasında mutluysa çocuÄŸunun aile hayatına karışmıyor.Kendi evlilik doyumuna bakıyor. EvliliÄŸinde mutlu deÄŸilse, evlilik doyumu sıkıntılıysa ve tüm mutluluÄŸunu çocuÄŸa baÄŸladıysa, bütün hayallerini ve aktarımını çocuÄŸa yapıyor. O zaman çocuÄŸunun aile hayatına daha müdahaleci daha iÅŸgalci olabiliyor. ÇocuÄŸun üzerinde tahakkümü oluyor. Onu yönlendirmeye yönelik bir hayat anlayışı oluyor. 

2-İşgalci Davranışlardan Kaçınmalı

Kayınvalide oÄŸlunun evinde misafirken iyi niyetle yardımcı olmak istese bile bazen farkında olmadan üstüne vazife olmayan her ÅŸeye karışabiliyor.  ÇocuÄŸun yediÄŸine, içtiÄŸine, giydiÄŸine müdahale edebiliyor. Bizim zamanımızda bu yoktu, biz böyle yapardık diye kendi doÄŸru bildiklerini gelinine empoze etmeye çalışabiliyor. Mobilyaların yerini deÄŸiÅŸtirmek isteyen bile oluyor. Bunlar çok iÅŸgalci davranışlar. Bu tür tutumlardan kaçınmak gerekiyor.

Kayınvalidelere söylemek istediÄŸim, özellikle gelininiz ilk bebeÄŸini doÄŸurmuÅŸsa, onu yetersiz hissettirecek ve strese sokacak davranışlardan uzak durmalısınız. Anne zaten özellikle ilk bebekte kendini yetersiz hissedebiliyor. Kafasında  iyi bir anne olabilecek miyim. Sütüm yetecek mi. Ben bu çocuÄŸu büyütebilecek miyim. Ä°yi bir aile ortamı kurabilecek miyim. Gibi sorular var. Hormonların da tetiklediÄŸi bir sürü endiÅŸesi var. Siz Çocuk öyle tutulmaz, öyle emzirilmez, o çocuk doymadı gibi söylemlerde bulunduÄŸunuzda o endiÅŸeleri tetikliyorsunuz. Bu stres yaratan bir ÅŸey.  Zaten depresyona açık bir dönemde. OÄŸlunuzun ailesine bomba atmış gibisiniz. BebeÄŸin annenin koynunda yattığı zamana, annenin dokunuÅŸuna, onunla geçirdiÄŸi vakitten keyif almaya ihtiyacı var. Siz o sistemi saÄŸlarsanız, anneyi iÅŸ yükünden bir miktar kurtarırsanız anneye ve bebeÄŸe en büyük yardımı yapmış olursunuz. EleÅŸtirerek, köpürterek iÅŸgalci bir ÅŸekilde deÄŸil, annenin ve bebeÄŸin mutluluÄŸunu gözeterek yardım etmeniz lazım.

3-Açık İletişim Kurulabilmeli

Toplumumuzda mecaz kullanımı çok fazla, Ãœstü kapalı göndermeler, laf sokmalar. Kızım sana söylüyorum gelinim sen anla gibi. Gelin kayınvalide iletiÅŸiminde mecaz kullanımından bir miktar uzak durmak gerekiyor. Ne söylemek istiyorsanız, bunu uygun ses tonu ve üslupla söylemeniz en doÄŸrusu. Ne anlatmak istediÄŸinizi açıkça anlatmanız ve kendi duygularınızdan bahsetmeniz gerekiyor. Tabii karşındakinin duygularına da önem vermeli, empati kurabilmelisiniz. 

4-Erkek Dengeyi Sağlamalı

Annen bunu yaptı, Baban bunu dedi, gibi söylemlerle, eşler arasında tartışmalar yaşanabiliyor. Eğer erkek: O öyle demek istemedi, o iyi niyetinden söyledi diye ailesini savunduğunda ilişkiyi daha da dar boğaza sokuyor. Daha açık, net bir iletişim seçmek, taraf tutmadan ortada durabilmek önemli. Tarafları o açık iletişime motive etmek gerekiyor. İletişim becerisi zayıf bir erkekse annesini savunmaya geçiyor ve kadının da eleştiri dozu artıyor. Erkek anneden yana tavır koyduğunda evlilik dinamiği bozuluyor. Eşinden yana tavır aldığında ise ailesiyle arası bozuluyor.

5-Sınırları Koruyabilmek Gerekiyor

Evlilik iki özgür yetiÅŸkinin arasında ilan edilmiÅŸ bir sözleÅŸme. EÄŸer hala annenizin babanızın tahakkümü altındaysanız evliliÄŸe hazır deÄŸilsiniz demektir. YetiÅŸkin gibi davranmak, seçimlerinin sonuçlarına katlanabilir olmak, neyi seçtiÄŸini ve bundan sonraki hayatında neyi yapmak istediÄŸinizi bilmeniz gerekiyor. Köken aileyle iliÅŸkiyi belirli bir sınırda ve seviyede tutabilmek, açık iletiÅŸim kurabilmek ve o açık iletiÅŸimde sınırları koruyabilmek önemli. Bazı insanlarımız maalesef sınır koymayı bilmediÄŸi için en sonunda duvar örmek zorunda kalabiliyor. 

6-Gelin Kaynana Çatışması Tüm Dünyada Var

Güney Asyalı ve Amerikalı kadınlarda yapılan bir araştırmada kadınların yüzde 37'sinin kayınvalidesinden psikolojik istismar, yüzde 23'ünün duygusal istismar, yüzde 8'inin ekonomik istismar, yüzde 3'ünün fiziksel istismar gördüğünü ortaya koyuyor.

Özellikle Uzakdoğu'da da kayınvalidelerin geline baskısı söz konusu. Gelin kayınvalidesine ve eşinin ailesine bakmak, ev işlerini yapmak zorunda. Ülkemizde de toplumsal cinsiyet rollerinin verdiği bu yük evlilik dinamiğini etkilemektedir.

Giriş: 23 Ağustos 2023 | Güncelleme: 23 Ağustos 2023 | Okunma: 391

Kaynak: Karadeniz Sağlık Ajansı