"Çocuğunuz Dalgın Bakıyorsa Epilepsi Belirtisi Olabilir"

Bunun nedeni ise çocukluk döneminde henüz geliÅŸme aÅŸamasında olan genç beynin epilepsi eÅŸiÄŸinin daha düşük olması ve doÄŸumsal – genetik epilepsi sendromlarının daha çok bu yaÅŸlarda görülmesi. Epilepsi,  tedavide gecikildiÄŸinde zihinsel ve  bedensel geriliÄŸe neden olabilen, böylece çocuÄŸun okul ve sosyal yaÅŸantısını olumsuz etkileyebilen bir hastalık. Dahası ilerleyen zamanda kalıcı hasarlar da bırakabiliyor. Toplumda epilepsinin tedavi edilemediÄŸine yönelik yaygın bir kanı olsa da, aslında nöbetler kontrol altına alınabiliyor ve çocuklar okul ile günlük yaÅŸamlarına sorunsuz devam edebiliyor. 

Acıbadem Altunizade Hastanesi Çocuk Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Bahattin Tanrıkulu, epilepsi tedavisinden baÅŸarılı sonuç alınmasında erken teÅŸhis ve doÄŸru tedavinin son derece önemli bir rol oynadığını belirterek, Tedavide ilk basamağı ağız yolu ile alınan ilaçlar oluÅŸturuyor. Ä°laç tedavisi sayesinde çocukların yüzde 70’inde nöbetler kontrol altına alınabiliyor. Tedaviden yanıt alınamayan ve ‘ilaca dirençli epilepsi’ olarak adlandırılan türlerinde ise uygun hastalarda cerrahi yöntemden oldukça baÅŸarılı sonuçlar elde edilebiliyor. Ancak tedaviden etkin sonuç alınabilmesi için ilk nöbetten sonra mutlaka çocuk nöroloji uzmanına ve gerekli durumlarda çocuk beyin ve sinir cerrahisi uzmanına baÅŸvurmak gerekiyor diyor. 

Çok farklı sebepleri var

Epilepsi beynin bir bölgesinde yer alan hücrelerin ani ve kontrolsüz olarak elektrik sinyali yollaması sonucu geliÅŸiyor. Nöronların yapısal proteinlerindeki deÄŸiÅŸiklikler ya da nöronların dizilimlerindeki yanlışlıklar nedeniyle oluÅŸan anormal elektriksel aktivitenin çok hızlı bir ÅŸekilde yayılması sonucu fazla sayıda nöron aktive oluyor. Bunun klinik yansıması da genellikle bilinç kaybı, nöbet sırasında idrar veya gaita kaçırma, kol ve bacaklarda atmalar ile ağızdan köpük gelmesi ÅŸeklinde görülüyor. Epilepsi hastası çocukların çoÄŸunda altta yatan neden bilinmiyor. Genetik etkenler, bazı tümörler, doÄŸumsal sendromlar (tuberoskleroz gibi), enfeksiyonlar,  inflamasyonlar (Rasmussen ensefaliti gibi) hamartomlar ile mezial temporal skleroz gibi pek çok faktörün epilepsiye yol açtığı biliniyor. 

Sinsi belirtilere dikkat! 

Çocuklarda görülen epilepsinin belirtileri ile sıklığı hastalığın türüne ve ÅŸiddetine göre deÄŸiÅŸiyor. Epilepsi genellikle hastanın yüzünde, kollarında ve bacaklarında atma tarzında tekrarlayıcı hareketler, ağızdan salya akması, idrar ve gaita kaçırma gibi tipik belirtilerle geliÅŸiyor. Özellikle 5 yaÅŸ altı çocuklarda beyinde altta yatan yapısal bir bozukluk olmamasına raÄŸmen yüksek ateÅŸ nöbetleri tetikleyebiliyor. Çocuk Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Bahattin Tanrıkulu, epilepsinin gözden kaçabilen sinyallerinin de oluÅŸabileceÄŸine dikkat çekerek, şöyle devam ediyor: Epilepsi nöbetleri çocuklarda başın öne düşmesi, çevreye boÅŸ gözlerle bakma,  gözlerin bir tarafa dönük ÅŸekilde kalması, aslında olmayan kötü kokular hissetme ile deÄŸiÅŸik renkler ve ışıklar görme gibi çevredeki insanlar tarafından anormal olduÄŸunun anlaşılması zor sinsi belirtilerle de kendini gösterebiliyor. Bu nedenle oyun çağı çocuÄŸunda oyuncaklarla oynarken ani duraksama, ardından hiçbir ÅŸey olmamış gibi kaldığı yerden oyuna devam etme, gün içerisinde normal karşılanabilen ama tekrarlayan idrar kaçırmalar, ara ara donuk ve ifadesiz bakmalar epilepsi habercisi olabiliyor. diyor. 

Nöbetler ilaç tedavisiyle kontrol edilebiliyor

Erken teÅŸhis hemen her hastalıkta olduÄŸu gibi epilepside de büyük önem taşıyor. Zira tedavi edilmeyen epilepsi nöbetleri ilerleyen zamanda büyük nöbetlere dönüşebiliyor. Bunun sonucunda ağır zihinsel ve bedensel gerilikler oluÅŸabiliyor. Bir kez nöbet geçiren çocuklarda hemen tedavi baÅŸlanmıyor, öncelikle elektroensefalografi (EEG) tetkiki yapılıyor. EÄŸer EEG de anormallik yoksa çoÄŸunda nöbet tekrarlamıyor. EEG de bozukluk olan ve nöbeti tekrarlayan çocuklarda ise ilk tedavi seçeneÄŸini ağız yoluyla alınan ilaçlar oluÅŸturuyor. Ä°laç tedavisiyle nöbetleri tamamen durdurmak, bu mümkün deÄŸilse sıklığı ile ÅŸiddetini azaltmak hedefleniyor. Çocuk Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Bahattin Tanrıkulu, ilaçların çocukların yaklaşık yüzde 70’inde baÅŸarı saÄŸladığını belirterek, Epilepsi hastası çocuklarda nöbetler tek bir ilaç ile genellikle kontrol altına alınabiliyor, bazen ise birden fazla ilaca ihtiyaç duyulabiliyor. Nöbetler en az 2 yıl görülmezse ve EEG de anormallik saptanmazsa ilaç tedavisi yavaÅŸ yavaÅŸ azaltılıp sonlandırılabiliyor. Ä°laçlara dirençli olgularda ise özel bir beslenme türü olan ketojenik diyete baÅŸvuruluyor. Hiçbir yöntem fayda saÄŸlamazsa hastalar epilepsi cerrahisine uygunluÄŸu açısından deÄŸerlendiriliyor. bilgisini veriyor. 

Cerrahi tedavide yüksek başarı sağlanabiliyor

Ä°laçlara ve ketojenik diyete yanıt vermeyen çocuklarda ise epilepsi cerrahisi gündeme geliyor. ÇocuÄŸun cerrahi yöntemden fayda görüp göremeyeceÄŸini deÄŸerlendirmek için epilepsi cerrahisi evalüasyonu, bir baÅŸka deyiÅŸle yüksek rezolüsyonlu 3 tesla MR, en az 48 saat video EEG ve gerekirse PET ile SPECT metabolik tetkiklerinden oluÅŸan ayrıntılı inceleme yapılıyor. Doç. Dr. Bahattin Tanrıkulu, cerrahi yöntemlerin rezeksiyon, diskoneksiyon ve fonksiyonel cerrahiler olmak üzere kabaca 3 gruba ayrıldığını belirterek, yöntemleri şöyle özetliyor: “Tümör ve kortikal displazi gibi lezyon varlığında, bunların tümüyle çıkarılmasını hedefleyen rezeksiyon cerrahileri yapılabiliyor. Diskoneksiyon cerrahilerinde ise epileptik odağın normal beyin dokusuyla baÄŸlantılarının kesilmesi hedefleniyor. Her iki cerrahi yöntemde ortalama yüzde 70 oranında baÅŸarı saÄŸlanıyor. Bu iki yöntemin etkili olamayacağı düşünülen tablolarda da fonksiyonel cerrahi yöntem olan ve nöbetleri tamamen veya kısmen durdurmayı amaçlayan epilepsi pili  (vagal sinir stimülatörü) takılabiliyor. Bu yöntemin de baÅŸarı ÅŸansı yüzde 40 civarında oluyor.

Giriş: 26 Nisan 2023 | Güncelleme: 26 Nisan 2023 | Okunma: 231

Kaynak: Acıbadem Basın Bülteni