"Böbreklerinizi korumak için bunlara dikkat edin"

Eğer zamanında tespit edilerek tedavi edilmezse, kronik böbrek hasarı, böbrek yetmezliğine kadar ilerleyerek ciddi tablolara ve hayati riske yol açabilir. Memorial Ankara Hastanesi Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. İhsan Ergün, 13 Mart Dünya Böbrek Günü nedeniyle böbrek sağlığı hakkında önemli bilgiler verdi.

15 yıl sonra kronik böbrek hastalığı ölüm nedenleri arasında 5.sırayı alabilir

Ä°nsanların çoÄŸu, her biri nefron olarak bilinen bir milyon küçük birimden oluÅŸan iki böbrekle doÄŸar. Nefronlar hasar gördüğünde iÅŸlevlerini durdurur ve normal böbrek iÅŸlevini sürdürmek için kalan saÄŸlıklı nefronlara ek yük bindirir. Ancak hasar devam ederse kalan saÄŸlıklı nefronlar böbrek iÅŸlevini sürdürmek için yetersiz hale gelir. Aylar veya yıllar içinde böbrek iÅŸlevindeki bu ilerleyici kayba Kronik Böbrek Hastalığı (KBH) adı verilir. 2040 yılında, kronik böbrek hastalığının, toplumda ölüm nedenleri arasında 5. sırayı alacağı öngörülmektedir. Bu nedenle kronik böbrek hastalığı ile mücadele için acil küresel stratejilere ihtiyaç olduÄŸu vurgulanmaktadır. 

Kronik böbrek hastalığında 5 risk faktörü

Kronik böbrek hastalığı için toplumda yüksek risk faktörü barındıran bireylerin mutlaka bu hastalık açısından deÄŸerlendirilmeleri önerilmektedir.  

1.Diyabet

2.Hipertansiyon

3.Kalp ve damar hastalıkları

4.Obezite

5.Ailede böbrek hastalığı öyküsü 

Böbrek saÄŸlığında ciddiye alınması gereken durumlar  

•Akut böbrek hasarı

•Gebelikle ilişkili böbrek hastalığı

•Otoimmün hastalıklar (sistemik lupus eritematozus veya vaskülit gibi)

•İdrar yollarında idrar akımına engel olan durumlar

•Üriner sistem taş hastalığı

•Düşük doğum ağırlığı veya erken doğum

•Geleneksel ilaçlar, çevresel toksinler, hepatit B veya C, HIV ve parazitler enfeksiyonlar diğer risk faktörlerini oluşturmaktadır.

Bu testler böbrek saÄŸlığınız için önemli ipuçları veriyor 

Kronik böbrek hastalığının tespiti açısından yüksek riskli bireylerde kullanılabilecek pratik testler mevcuttur. Bu testler, hipertansiyonu kontrol etmek için kan basıncı ölçümlerinin yapılması, boy ve kiloya dayalı Vücut Kitle İndeksinin (VKİ) hesaplanması, idrar testi ile böbrek hasarının değerlendirilmesi, idrarda albümin (Albüminüri) atılımının değerlendirilmesi ve idrarda albümin-kreatinin oranının (uACR) hesaplanmasıdır.

Kan testleri yapılarak, Tip 2 diyabet gelişip gelişmediğini tespit etmek için, açlık veya rastgele glukoz düzeyi ve glukozile hemoglobin (HbA1C) düzeyi belirlenir. Serum kreatinin düzeyi de ölçülerek tahmini Glomerüler Filtrasyon Hızı'nı (eGFR) yani böbreğin süzme hızının belirlenmesi sağlanır.

Erken teÅŸhis için yüksek riskli gruplarda tarama önemli 

Böbrek yetmezliÄŸiyle iliÅŸkili saÄŸlık hizmeti maliyetlerini azaltmak ve yaÅŸam kalitesini artırmak için risk altındaki bireylerde erken teÅŸhis politikaları küresel olarak uygulanmalıdır. Özellikle  kronik böbrek hasarı açısından yüksek riskli popülasyonların taranması önerilmektedir. Genel popülasyonda kronik böbrek hasarı açısından farkındalık oluÅŸturulmalı ve eÄŸitim programları uygulanmalıdır.

Böbrek sağlığınız için dikkat etmeniz gerekenler

•Bol bol hareket edin

•Kan şekeri seviyenizi ve kan basıncınızı düzenli olarak kontrol edin

•SaÄŸlıklı beslenin, tuz tüketiminizi azaltın ve kilonuzu kontrol altında tutun 

•Gün içinde bol su için

•Sigara kullanmayın

•Reçetesiz ilaçları kullanmayın

•Diyabet, hipertansiyon ve obezite gibi böbrek hastalığına yol açabilecek saÄŸlık problemleriniz varsa, böbrek fonksiyonlarınızı mutlaka kontrol ettirin. 

Giriş: 12 Mart 2025 | Güncelleme: 12 Mart 2025 | Okunma: 275

Kaynak: Memorial Ä°letiÅŸim