"Besin zehirlenmesine karşı 10 kritik kural"

Bunun nedeni ise sıcak havalarda mikropların besinlerde daha kolay üreyip çoÄŸalabilmeleri. SaÄŸlık Bakanlığı verilerine göre, ülkemizde her yıl yaklaşık 6 milyon kiÅŸi besin zehirlenmesi sorunu yaşıyor. Mikropları içeren yiyeceklerin tüketilmesi sonucu oluÅŸan besin zehirlenmelerinin çoÄŸu birkaç gün içinde kendiliÄŸinden geçse de, çocuklar, ileri yaÅŸtaki kiÅŸiler, hamileler ve kronik hastalık taşıyanlar gibi risk grubundaki kiÅŸilerde hayatı tehdit edebilecek boyutlara ulaÅŸabiliyor. Acıbadem Fulya Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ozan Kocakaya, besin zehirlenmesi oluÅŸtuÄŸunda dikkat etmeniz gereken en önemli kuralın vücudunuzu susuz bırakmamak olduÄŸuna iÅŸaret ederek, Organlarımıza kan akışının kesintiye uÄŸramaması sıvı dengesinin korunmasıyla mümkün. SaÄŸlıklı düşünmekten normal idrar çıkışına her ÅŸey sıvı dengemize ve susuz kalmamamıza baÄŸlı. Bu nedenle gün içinde susamayı beklemeden bolca sıvı tüketmeyi alışkanlık edinin. Ayrıca hasta ve ödemli mide kapasitesini zorlamamak için küçük ve az porsiyonlar tüketin, mide boÅŸalmasını geciktirecek yaÄŸlı ÅŸeyler yemeyin. Dikkat etmeniz gereken üçüncü kural ise dinlenmek olmalı. diyor. 

Mikroplar besinlere nasıl bulaşıyor 

Besin zehirlenmesine yol açan mikroplar, virüs (norovirüs veya rotavirüs), bakteri (salmonella, E.coli) veya parazit (küçük kurtlar gibi) olabiliyor. Dr. Ozan Kocakaya, mikropların besinlere nasıl bulaÅŸtığını şöyle anlatıyor: 

-Hasta olan kiÅŸiler besinleri hazırlarken ve servis ederken elleri aracılığıyla mikropları yiyeceklere bulaÅŸtırabiliyorlar. 

-Hazırlanmış yiyecekler uygun olmayan koşullarda saklanırsa mikroplar yine bulaşabiliyor.

-Mikroplar besinler üzerinde yaÅŸayabiliyor. Besinler iyi yıkanmadıysa veya üzerlerindeki bakteriler ölene kadar piÅŸirilmediyse hastalık oluÅŸturabiliyor. 

-Mikroplar bir besinden diğerine geçebiliyor. Dolayısıyla yiyeceklerin hazırlanmasında kullanılan kesme tahtası veya bıçaklar düzgün temizlenmediyse yiyeceklerdeki mikrop diğerlerine de bulaşabiliyor.

Hastalarda farklı belirtiler verebiliyor 

İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ozan Kocakaya, besin zehirlenmesinin belirtilerinin kiÅŸiyi hasta eden mikroba göre deÄŸiÅŸtiÄŸine dikkat çekerek, Belirtiler besinlerin tüketiminden sonra birkaç saatte görülebileceÄŸi gibi, hastalığın geliÅŸmesi günlerce de sürebiliyor. diyor. Dr. Ozan Kocakaya, en sık görülen belirtileri şöyle sıralıyor: 

-Bulantı

-Kusma

-Karın ağrısı

-İshal (su gibi veya kanlı)

-AteÅŸ

Nadiren görme bozukluÄŸu, sersemlik, eller ve kollarda uyuÅŸma ile karıncalanma gibi nörolojik bulgular da olabiliyor. 

Bu yakınmalarda zaman kaybetmeyin

Besin zehirlenmesi için risk altındaki gruptaysanız hemen, deÄŸilseniz: 

-Ateşiniz 38.5 dereceyi geçiyorsa

-24 saatte 6 kezden fazla tuvalete gitmeniz gerektiyse

-Tuvalette kan gördüyseniz

-Karın ağrınız şiddetliyse

-Çok fazla sıvı kaybettiÄŸiniz halde yiyip içemiyorsanız, yorgunluk, ağız kuruluÄŸu, kas krampları, koyu renkli idrar gibi susuzluk belirtileri geliÅŸtiyse, hemen bir saÄŸlık kuruluÄŸuna baÅŸvurmanız yaÅŸamsal öneme sahip. 

Tedavi belirtilere yönelik yapılıyor

Besin zehirlenmesinin tanısı, hastanın belirtileri ve bir hafta kadar öncesinde tükettiği besinlerin sorgulanmasıyla konuyor. Hastalık çoğunlukla kısa sürüyor ve hasta günler içinde düzeliyor. Bu nedenle tam olarak hangi bakterinin hastalığa sebep olduğunu bulmak mümkün olmuyor ve şart görülmüyor. Tansiyonunuz, nabzınız, ateşiniz, kilonuz ölçülüyor, bazı durumlarda kan ve dışkı testleri yapılıyor. Vücutta sıvı eksikliği varsa takviye ediliyor ve belirtilere yönelik tedavi planlanıyor. Besin zehirlenmesinde nadiren antibiyotik gerekebiliyor.

Besin zehirlenmesine karşı 10 kural!

İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ozan Kocakaya, besin zehirlenmesine karşı almanız gereken önlemleri şöyle sıralıyor: 

•Kirli ellerle temas mikropların besinlere kolayca bulaÅŸmasına yol açabiliyor. Bu nedenle ellerinizi tuvaleti kullandıktan, bebek bezini deÄŸiÅŸtirdikten veya hayvanlarla temas ettikten sonra, en az 20 saniye boyunca, sabunla sık sık yıkamayı alışkanlık edinin. 

•Çiğ süt tüketmeyin, çiğ süt içeren dondurma ve yumuşak peynir yemeyin.

•Hamileyseniz süt ürünlerine özellikle dikkat edin, yeterince bekletilmiş süt ürünlerini veya pastörize sütten üretilmiştir ibareli taze süt ürünlerini tüketin.

•Meyve ve sebzeleri suya batırarak değil, akan temiz su altında yıkayın.

•Buzdolabının sıcaklık ayarının 4 derece santigrad veya altında, dondurucunun en az -18 dereceye ayarlı olduğundan emin olun.

•Mikropların ortadan kalkması için etlerin iyice piÅŸmiÅŸ olmasına dikkat edin. 

•Pişmiş yiyecekleri mümkün olan en kısa sürede tüketin. Oda sıcaklığında 2 saatten uzun bekletmeyin, hemen buzdolabına yerleştirin.

•PiÅŸmemiÅŸ etleri hazırlarken veya saklarken diÄŸer yiyeceklerden uzak tutun. 

•Pişmemiş etlerle temas eden kesme tahtası, bıçak ve maşaları temastan hemen sonra temizleyin. Bunlardan akan suların ortamı kirletmesine izin vermeyin.

•Beklemiş salataları tüketmeyin.

Giriş: 11 Ağustos 2022 | Güncelleme: 11 Ağustos 2022 | Okunma: 206

Kaynak: Acıbadem Basın Bülteni